In december is al een prijsplafond ingegaan voor ruwe Russische olie. Dit bleek in de praktijk lastig te handhaven. Zo kon de olie in bijvoorbeeld India alsnog verwerkt worden tot diesel en zo naar Europa komen. Volgens Hans van Cleef, sectoreconoom energie bij Publieke Zaken, is het prijsplafond desondanks meer dan een papieren tijger.
‘Dit werkt wel degelijk, maar niet alles kan tegengehouden worden.’ De werking van het plafond zal dan ook vooral te zien zijn in de prijzen waarvoor de olie wordt verhandeld. ‘Het is misschien maar goed ook dat een deel naar de markt gaat, ander gaan die prijzen gigantisch de lucht in. Dat zal gecompenseerd moeten worden, en dat vinden we ook niet fijn.’
Dieselprijs
Op korte termijn zal de marktprijs voor diesel niet snel veranderen, denkt Van Cleef. Er zijn in Europa enorme voorraden opgebouwd aan diesel, daarnaast kunnen landen in Noord- en West-Europa via zee makkelijk aan alternatieven komen. Die optie heeft Oost-Europa niet, die landen kregen de ruwe olie rechtstreeks via pijpleidingen vanuit Rusland. ‘Er gaan pas problemen ontstaan als er daar tekorten ontstaan. Dat zal de prijs gaan opdrijven en die effecten zullen we ook hier gaan merken.’ Volgens Van Cleef zal daar de komende maanden nog geen sprake van zijn.
De vraag is of het nieuwe plafond de Russische economie zal gaan raken. Volgens Van Cleef is deze maatregel een van de vele, waarvan de effecten op de lange termijn zichtbaar zullen worden. ‘Bedrijven als Shell en BP hebben zich al teruggetrokken, er zijn al veel andere sancties en Russen merken dat al in de portemonnee. Die effecten zullen alleen maar groter worden.’
Tegenreactie
Per 1 februari mag van de Russische president Poetin geen Russische olie meer geëxporteerd worden naar landen die een prijsplafond hebben. Dat was een vergelding voor het prijsplafond van december en geldt nu alleen nog voor ruwe olie. De kans is aannemelijk dat dit ook gaat gelden voor andere olieproducten. Maar dat is lood om oud ijzer, denkt Van Cleef. ‘Wij willen het niet hebben en hij zegt dat we het niet mogen krijgen. Zo’n tegenmaatregel heeft niet veel effect.’
©BNR
