De Europese Commissie streeft naar een circulaire economie in 2050. Daarnaast wil zij een voortrekkersrol spelen ten opzichte van de rest van de wereld. Om deze doelen te bereiken heeft de Europese Commissie enkele maatregelen afgekondigd, zoals de New Circular Economy Action Plan, de herziening van de Packaging and Packaging Waste Directive en de Packaging Directive. Hierin is onder andere een verplichting afgesproken die bepaalt dat 55% van het plastic gerecycled moet worden in 2030. Ook is het vanaf 2030 verplicht om meer gerecycled plastic te gebruiken in verpakkingen, ook wel de bijmengverplichting genoemd.
Nederland wil voorop lopen en deze regels al in 2027 laten ingaan. Dit zou een goed uitgangspunt moeten bieden voor de recyclingindustrie, maar op dit moment is niets minder waar. De recyclingindustrie staat stevig onder druk en dat terwijl er een belangrijke rol is weggelegd voor deze industrie bij het bereiken van de 2050 doelstellingen.
Om inzicht te krijgen in, met name de belastingdruk, rondom het recyclen van afval, heeft Publieke Zaken ERS samen met QuoMare een onderzoeksrapport opgesteld voor Attero B.V. De belangrijkste punten uit dit rapport zijn:
- Gerecycled plastic moet concurreren op een mondiale markt, waarbij een overcapaciteit aan virgin plastic de markt sterk beïnvloed;
- De Europese Commissie, en Nederland voorop, streeft naar een circulaire economie in 2050. Toch blijkt de belastingdruk op gerecycled plastic vele malen hoger te zijn dan voor virgin plastic;
- De verbrandingsbelasting benadeelt de Nederlandse recyclers, en de nationale CO2-heffing verergert het probleem verder. Een versnelde afbouw van dispensatierechten zet de Nederlandse afvalverbrandingsinstallaties op een nog grotere achterstand;
- Uit analyse blijkt dat de belastingdruk voor recyclingroutes 2,6 tot 6,5 keer hoger zal zijn dan voor virgin plastics in 2030, iets dat de ambitie om recycling te stimuleren sterk tegenwerkt;
- Om aan de Nederlandse bijmengverplichting te kunnen voldoen in 2027, en de Europese in 2030, is een gelijk speelveld nodig. Om dit te creëren voor de recyclers zijn er vijf aanbevelingen:
- Afschaffen van de verbrandingsbelasting voor de recyclingindustrie
- De beprijzing van CO2-uitstoot gelijk laten lopen met de gemiddelde CO2-prijs van andere Europese lidstaten
- Dispensatierechten afbouwen in het zelfde tempo als voor de Europese concurrenten
- Concurrentie van (te) goedkope import van virgin plastics van buiten Europa tegengaan door het uitbreiden van het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) naar geïmporteerde virgin polymeren
- Mocht bovenstaande lastig haalbaar blijken, dan een tijdelijke subsidie en/of minimumprijs voor gerecycled plastic als alternatief tot het moment dat de bijmengverplichting ingaat. Mogelijk aangevuld met hogere circulaire inkoopdoelen voor gerecycled plastic door de overheid als grote marktspeler
Lees het hele rapport hier.
