Op 1 november heeft het Planbureau voor de Leefomgeving (Pbl) de jaarlijkse Klimaat- en Energieverkenning (KEV) gepresenteerd, waarin uiteen wordt gezet in hoeverre Nederland op de goede weg is. Door de urgentie van het probleem en de alomvattendheid van deze verkenning is deze jaarlijkse publicatie een belangrijk moment voor de Nederlandse beleidscyclus. Mocht het zo zijn dat de klimaatdoelstellingen niet langer realistisch blijken, dan zal de minister voor Klimaat en Energie tijdens de Voorjaarsnota met aanvullende maatregelen moeten komen. Een belangrijk moment voor politiek Den Haag, maar ook voor iedereen die inzet op verduurzaming en een toekomstbestendige energiestrategie.
Emissiereductie 1990-2030
In 2030 moet Nederland 55% minder broeikasgassen uitstoten in vergelijking met 1990. Nederland streeft zelfs naar een vermindering van 60%. In 2030 zijn de emissies naar verwachting echter gedaald met 39-50 procent ten opzichte van 1990, zo blijkt uit de KEV. Het doel van 60% emissiereductie is duidelijk nog niet in zicht, maar Rob Jetten, de minister voor Klimaat en Energie is optimistisch. ‘Er moet een schepje bij’, zei hij. Voor de minister staat één ding als paal boven water.
‘We zullen doen wat nodig is om de klimaatdoelen in 2030 te halen en Nederland klaar te maken voor een duurzame toekomst.’
– Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie.
‘We zullen doen wat nodig is om de klimaatdoelen in 2030 te halen en Nederland klaar te maken voor een duurzame toekomst.’ Ten eerste gaat het kabinet door met bestaande plannen, zoals het Klimaatfonds de wetenschappelijke klimaatraad en het burgerberaad klimaat. Ten tweede worden er belangrijke wetten aangepast, zoals de Warmtewet en de Energiewet waardoor duurzaamheid gestimuleerd wordt. Ook blijft het kabinet zich inzetten op internationaal niveau door bespreekbaar te maken dat landen elkaar meer gaan helpen om de emissiereductie te verminderen. Tot slot bereidt het kabinet extra maatregelen voor om de vermindering van 60% CO2-uitstoot in 2030. Het verhaal is ambitieus, maar de KEV laat zien dat de daad ook echt bij het woord gevoegd moet gaan worden.
Belangrijk deel klimaatplannen onvoldoende uitgewerkt
Naast het feit dat berekeningen laten zien dat Nederland nog op ongeveer hetzelfde punt staat als een jaar geleden, zorgen onuitgewerkte berekeningen over het effect van beleid op de emissiereductie ervoor dat de emissie-uitstoot verder oploopt dan waar de KEV momenteel vanuit gaat. Onder deze onuitgewerkte berekeningen ten aanzien van het effect van beleid op de emissiereductie vallen onder anderen Betalen naar Gebruik voor personen- en bestelauto’s, aanpassingen aan de energiebelastingen, het samenhangend pakket verduurzaming glastuinbouw en het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Het PBL gaf tijdens een technische briefing in de Tweede Kamer aan dat ambities en plannen ontzettend goed zijn, maar dat de juiste randvoorwaarden noodzakelijk zijn om al het geagendeerde beleid uit te kunnen voeren. Een duidelijke boodschap.
Conclusie
De KEV 2022 laat zien dat de ambitie om de klimaatdoelstellingen te halen staat, maar dat het beleid zoals nu geformuleerd niet zal leiden tot de noodzakelijke emissiereductie van 55%. Daarbij wordt een kritische noot geplaatst bij de vereiste randvoorwaarden die nodig zijn om al die ambitieuze ideeën en plannen te implementeren. Een idee is leuk, maar zonder genoeg mensen, de juiste infrastructuur of vergunningsprocedure kom je er niet. Een duidelijke boodschap, waar de Kamerleden en de minister gehoor aan hebben gegeven, ondanks dat de stappen die in de toekomst gezet moeten worden onduidelijk zijn.
